Tam Cúc là trò chơi bài dân gian phổ biến, bắt nguồn từ miền Bắc và hiện nay có mặt rộng rãi trên khắp cả nước. Cách chơi bài Tam Cúc là từ khóa được quan tâm nhờ luật đơn giản nhưng cuốn hút. Hãy cùng S8 khám phá hướng dẫn chi tiết dưới đây để hiểu trọn vẹn trò chơi này nhé!
Giới thiệu về bài Tam Cúc
Đây là trò chơi truyền thống gắn liền với đời sống bình dân, thường xuất hiện trong dịp lễ Tết hoặc lúc rảnh rỗi. Bộ bài Tam Cúc có thể dễ dàng tìm mua tại các cửa hàng hoặc trên các sàn thương mại điện tử.
Tam Cúc được yêu thích nhờ số lượng quân vừa phải, dễ học và dễ nhớ. Mỗi ván thường có từ 2 đến 4 người tham gia, luật chơi có thể điều chỉnh nhẹ theo số lượng người. Số quân cũng có thể thêm hoặc bớt tùy theo quy ước của bàn.
Ngoài hình thức chơi truyền thống, ngày nay bạn có thể tham gia bản trực tuyến với giao diện và tính năng tiện lợi. Dù cách chơi có thể khác ở bối cảnh, luật cốt lõi vẫn giữ nguyên: ai giành được nhiều lá theo quy định sẽ chiến thắng ván.
Phân biệt lá bài trong cách chơi bài Tam Cúc
Bộ bài Tam Cúc có 32 lá in chữ Hán nhưng rất dễ nhận biết, gồm 16 lá đỏ và 16 lá đen. Theo luật, lá cùng tên màu đỏ sẽ lớn hơn lá đen; thứ tự mạnh từ thấp đến cao: Tốt > Mã > Pháo > Xe > Tượng > Sĩ > Tướng. Cách phân biệt từng loại như sau:
- Quân Tướng (將): Hình vị tướng với hai lá cờ sau lưng; quân đỏ gọi “tướng ông”, quân đen gọi “tướng bà”.
- Quân Sĩ (士): Mỗi màu có 2 lá; nhận biết bởi hình quan đội mũ cánh chuồn, phía sau có em bé (quân đỏ thường gọi là “sĩ điều”).
- Quân Tượng/Tịnh (象): Gồm 2 lá hình con voi; đỏ gọi “tượng hồng”, đen gọi “tượng thâm”.
- Quân Xe (車): Biểu tượng cỗ xe; mỗi màu có 2 lá, mạnh hơn Pháo và thấp hơn Tượng.
- Quân Pháo (砲): Dễ nhận ra với hình khẩu pháo; mỗi màu có 2 lá cùng loại.
- Quân Mã (馬): Hình con ngựa; mỗi màu có 2 lá, trên Pháo và dưới Tốt trong thứ tự mạnh yếu.
- Quân Tốt (卒): Mỗi màu có 5 lá hình lính cầm đao; Tốt đen là lá thấp nhất trong bộ.
Cách chơi bài Tam Cúc cơ bản dành cho tân thủ
Tam Cúc được nhiều người lựa chọn trong các dịp tụ họp nhờ luật chơi đơn giản và thú vị. Nếu bạn chưa biết Cách chơi bài Tam Cúc, hãy xem hướng dẫn nhanh sau đây:
Cách chia bài
Nắm rõ cách chia bài giúp bạn chủ động triển khai chiến thuật ngay từ đầu ván. Một ván Tam Cúc có thể có 2, 3 hoặc 4 người; tùy số người, cách chia sẽ như sau:
- Với 2 người chơi, mỗi người nhận 16 lá; thông thường các quân được bốc và đánh công khai.
- Với 3 người, trước khi chia sẽ loại 5 quân gồm: 1 Tốt đen, 1 Sĩ đen, 1 Tướng bà (đen), 1 Sĩ đỏ và 1 Tướng ông (đỏ). Sau đó chia đều, mỗi người 9 lá.
- Nếu có 4 người, toàn bộ 32 lá được chia hết, mỗi người nhận 8 lá.
Cách chơi bài Tam Cúc
Ở bản trực tuyến, người “gọi đầu” được hệ thống chọn ngẫu nhiên. Người gọi đầu nêu yêu cầu bỏ 3, 2 hoặc 1 lá; các người chơi khác lần lượt chọn đúng số lá và đặt úp, đến lượt thì người gọi đầu lật lá đầu tiên.
Sau khi lật, các bên so sánh để xác định bộ mạnh nhất; người có bộ cao nhất ăn lượt và thu bài. Ván đấu xoay vòng đến khi lật hết bài. Nếu không muốn để lộ chiến thuật, bạn có thể chấp nhận thua lượt. Thứ tự mạnh yếu áp dụng như sau:
- Đôi hoặc bộ ba cùng hạng: quân đỏ lớn hơn quân đen.
- Bộ ba Tướng – Sĩ – Tượng ăn bộ Xe – Pháo – Mã.
- Có Tứ tử, công bố trước khi người gọi đầu xướng sẽ thắng theo luật ưu tiên.
- Có Ngũ tử sẽ được quyền gọi bài đầu tiên. Quân cao nhất thường được gọi đầu là Xe đỏ. Gọi Sĩ hay Tượng đầu được coi là “chui bài” và sẽ thua lượt.
Gần cuối ván có các thuật ngữ và cách tính điểm riêng. Nếu người gọi bài kết được đôi hoặc bộ như Pháo đen hay Xe – Pháo – Mã sẽ nhận mức điểm cao hơn.
Đôi có giá trị cao nhất là đôi Xe đỏ; Tượng đỏ hay Tượng đen không được tính kết. Kết Tốt đen chắc chắn thắng, nhưng nếu bị người khác lật được Bộ Đỏ theo yêu cầu sẽ bị “đè Tốt đen”.
Cách tính điểm
Theo cách chơi bài Tam Cúc, điểm được tính dựa trên kết đôi hoặc kết ba giữa các quân. Quy tắc tính điểm phổ biến như sau:
- Kết đôi: nếu có 2 người chơi là 12 điểm, 3 người là 6 điểm, 4 người là 4 điểm.
- Kết ba: 2 người là 18 điểm, 3 người là 9 điểm, 4 người là 6 điểm.
- Xuất hiện Ngũ tử, Tứ tử hoặc kết Tốt đen: 2 người là 24 điểm, 3 người là 12 điểm, 4 người là 8 điểm.
- Tốt đỏ đè Tốt đen: 2 người là 48 điểm, 3 người là 24 điểm, 4 người là 16 điểm cộng.
- Người “kết” sẽ thắng ván; điểm của những người còn lại được tính bằng điểm kết trừ số cây đã ăn trên bàn. Nếu không có “kết”, ai ăn được nhiều lá hơn sẽ giành chiến thắng.
Lời kết
Qua bài viết, S8 đã hướng dẫn cách chơi bài Tam Cúc từ nhận diện quân bài đến luật cơ bản. Hy vọng bạn đã nắm được cách đánh và có trải nghiệm thú vị với trò chơi dân gian này. Hãy chơi trực tuyến hoặc trực tiếp một cách giải trí và có trách nhiệm nhé!
